دکتر پیام آزاده ، با بیان اینکه بر اساس شواهد موجود، بروز سرطان پستان با عادات غذایی 10 سال نخست زندگی ارتباط مستقیمی دارد، افزود: در حالت غیرمستقیم افزایش دریافت کالری و انرژی باعث چاقی و به صورت غیرمستقیم باعث افزایش خطر بروز سرطان میشود.
وی با بیان اینکه با تغییر سبک زندگی به سمت کار در خارج از منزل، افزایش زندگیهای مجردی و بسیاری از عوامل اجتماعی و اقتصادی امروزه افراد جامعه ناگزیر به استفاده از فستفودها هستند، گفت: طعم خوب و قیمت مناسب هم طرفدارانی برای آنها داشته است.
عضو هیات مدیره انجمن سرطان ایران با بیان این که 98 درصد تبلیغات محصولات غذایی در آمریکا حاوی چربی، شکر و سدیم بالاتر از میزان استاندارد است، گفت: فستفودها دشمن اصلی سلامت بشر هستند.
دکتر آزاده با تاکید بر این که ذات اصلی فستفودها فرآوری این ماده غذایی با چربی است، افزود: همه چربیها بویژه گوشتهای فرآوری شده به جهشها و موتاسیونهای ژنتیکی منجر میشوند.
وی با اشاره به وجود نیترات سدیم با کاربرد در نگهداری کالباس و سوسیس از این ماده به عنوان شایعترین ماده نگهدارنده در فستفودها یاد کرد و گفت: نیترات سدیم با ایجاد ترکیباتی چون نیتروزآمین عامل انواع سرطانهای گوارش بویژه معده هستند.
عضو هیات مدیره انجمن سرطان ایران ، وجود نیترات در آبهای مناطق شمالی کشور و شیوع سرطان در این منطقه را نمونه دیگری از تاثیر این ماده شیمیایی در بروز سرطانها برشمرد.
سرطانزاترین ماده
وی تصریح کرد: آکریلامید، سرطانزاترین مادهای است که با هر نوع فرآوری گوشت، جوجهکباب، فرم برشته گوشت و تست بویژه در ترکیبات غنی از کربوهیدرات ایجاد میشود.
دکتر آزاده با تاکید بر اینکه تولید این ماده شیمیایی در طبخهای سریع با دمای بالا بیشتر است، گفت: در حجم معینی از سیب زمینی سرخ کرده، میزان این ماده 300 برابر حد استاندارد است.
وی با بیان این که سیگار علت سرطان ریه (شایعترین سرطان در دنیا) است، افزود: این در حالی است که رژیمهای غذایی حاوی سبزی و میوهجات تازه در برابر بروز سرطان ریه اثر محافظتی دارد که البته این موضوع درباره مکملها صدق نمیکند.
عضو هیات مدیره انجمن سرطان ایران با اشاره به وجود ارتباط بین هورمون استروژن و بروز سرطان پستان در زنان، گفت: بنا بر اعلام سازمان بهداشت جهانی، زنان چاق دو برابر زنان با وزن متوسط در معرض خطر ابتلا به سرطان پستان قرار دارند.
چربی، عامل سرطان
دکتر آزاده استفاده از چربی غیراشباع و مصرف روزانه بیش از 500 گرم میوه و سبزی تازه را در پیشگیری از بروز سرطان پستان موثر برشمرد و افزود: دخترانی که در 10 سال نخست زندگی لاغراندام هستند، خطر بروز سرطان در میانسالی آنان کاهش مییابد؛ این در حالی است که تمایل نوجوانان در دوران بلوغ به مصرف فستفودها، جوجه سوخاری و... بسیار است.
وی درباره سرطان پروستات، توضیح داد: غذاهای حاوی چربی حیوانات با افزایش شیوع سرطان پروستات همراه است، حال آن که مصرف سبزیجات تازه، سویا، گوجه فرنگی، هندوانه و توت فرنگی به علت وجود لیکوپن تا 30 درصد میزان بروز سرطان پروستات را کاهش میدهد.
عضو هیات مدیره انجمن سرطان ایران با بیان اینکه 70 درصد موارد سرطان روده با تغییر سبک زندگی قابل پیشگیری است، گفت: کاهش وزن، افزایش فعالیت فیزیکی و مصرف غذاهای حاوی سبزیجات فیبری در کاهش بروز سرطان روده سودمند است.
دکتر آزاده، هرگونه فرآوری گوشت اعم از سرخ و کباب کردن، نمک سود کردن یا نگهداری با مواد نگهدارنده را شامل محصولاتی چون هاتداگها، سوسیس و برگرها سرطان زا عنوان کرد و افزود: میتوان به جای این مواد از گوشت سفید نظیر مرغ و ماهی، پنیرهای کمچرب و گوشت پخته شده استفاده کرد. بررسیها نشان داده که علت 3 برابر شدن بروز سرطان روده در فاصله سالهای 1992 تا 2005 میلادی رواج استفاده از فستفودها بوده است.
وی از پلیسیکلیک آروماتیک هیدروکربنها به عنوان سومین ماده سرطانزا یاد کرد و افزود: این ماده سرطانزا بر اثر فرآوری محصولات و هر روش پخت سریع (درجه حرارت بالا و زمان کمنظیر مایکروویو) ایجاد میشود. در مقابل، طبخ به شیوه آبپز، بخارپز و دم کردن و طبخ در ظروف سفالی از روشهای سالم و ایمن است.
عضو هیات مدیره انجمن سرطان ایران همراه کردن دوغ، آب پرتقال و آب معمولی در کنار غذاهای فستفودی را در کاهش میزان خطرات بروز سرطان موثر برشمرد و یادآور شد: سعی کنیم از گوشت مرغ با حداقل پنیر و نمک به همراه کاهو، گوجه فرنگی، سس قرمز تازه و سس خردل به جای فستفودها استفاده کنیم.
به گفته وی، سالانه 7 میلیون نفر براثر سرطان جان خود را از دست میدهند که این میزان در سال 2020 به 10 میلیون نفر میرسد، این در حالی است که میزان بروز سالانه سرطان در دنیا 10 میلیون نفر است که در سال 2020 دو برابر میشود.