مطالعات گذشته حاکی است مصرف نوشابههای گازدار در 3 دهه اخیر بیش از 2 برابر شده است. بر اساس مطالعات اخیر جایگزین کردن نوشیدنیهای گازدار سرشار از شکر میباشند با آب، اثر چشمگیری بر میزان کالری مصرفی کودکان دارد و در مبارزه با چاقی دوران کودکی بسیار مفید است.
بر اساس نتایج مطالعات انجام گرفته، زمانی که کودکان بجای نوشیدن نوشابه و یا شربتهای حاوی شکر، آب مینوشند ، در واقع میزان مصرف کالری آنها به طور معنا داری کاهش مییابد بدون اینکه مصرف بقیه غذاها و نوشیدنیها افزایش پیدا کند.
امروزه کودکان مقدار زیادی کالری بیهوده مصرف میکنند به طوری که گاهی 10تا 15درصدی انرژی روزانه آنها از این نوشیدنی ها تامین میشود. حذف این نوع نوشیدنی ها در پیشگیری از چاقی و نیز بسیاری از بیماری های متابولیک میتواند مفید باشد. بهترین جایگزین برای این نوع نوشابهها بویژه در ایام تابستان که مصرف این گونه نوشیدنیها افزایش مییابد آب است.
شاید بصورت تئوریک جایگزین کردن نوشیدنی بدون کالری در مراحل اولیه یک راه آسان و موثر برای کاهش کالری مصرفی کودکان، در کنار بهبود بخشیدن به وضعیت تغذیه آنها باشد، اما مصرف این نوع نوشابهها نیز بدلیل طعم شیرین و نیز افزایش اشتها در کودکان میتواند باعث افزایش انرژی دریافتی بصورت کلی و افزایش وزن آنان گردد.
در مطالعه اخیر، اطلاعات مربوط به رژیم غذایی بیش از 3 هزار کودک و جوان 2 تا 19 ساله مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج این مطالعه نشان داد که جایگزین کردن آب بجای نوشابههای حاوی شکر با کاهش چشمگیر کالری کلی مصرف شده در ارتباط است.
هر یک درصد کاهش در مصرف نوشابههای شیرین شده با شکر به کاهش 7 درصدی کالری مصرفی منجر میگردد. نکته مهم و جالب توجه این است که این کاهش مصرف کالری بدست آمده، باعث افزایش مصرف بقیه غذاها و نوشیدنیها نمیگردید.
بر این اساس دانشمندان تخمین میزنند که در رژیم غذایی کودکان با جایگزین کردن همه نوشیدنیهای شکری با آب، مصرف کالری روزانه به طور متوسط 250 کیلوکالری کاسته خواهد شد.
نکته عملی: شیوع بیرویه چاقی کودکان در 23دهه اخیر با تغییرات رفتارهای غذایی آنان مرتبط میباشد. از آنجا که مصرف نوشابهها در این دوره شیوع روزافزونی داشته است، این مساله یک فاکتور مهم در ارتباط با چاقی کودکان است. در این زمینه جایگزین کردن نوشیدنیها بوسیله آب نقش مهمی در کنترل وزن ایفا مینماید.
دکتر حمیدرضا فرشچی
متخصص تغذیه