البته تولید این محصول مهندسی بافت از جمله دستاوردهایی است که به همت محققان، برای رفع ضایعات استخوانی در کشوربه بهرهبرداری رسیده است. با دستیابی متخصصان کشورمان به این دانش که مسوولان ارزش آن را معادل طلا و حتی بالاتر عنوان کردهاند، ایران در ردیف معدود کشورهای تولیدکننده این محصول قرار گرفت و امکان ارائه خدمات درمانی به بیماران دچار ضایعه استخوانی، در کشور و حتی کشورهای همسایه فراهم شد.
اگرچه اولین ایمپلنت را Branemark درسال 1965 در دهان یک مریض کار گذاشت، ولی در حدود 12 سال پیش انجمن دندانپزشکان آمریکا ایمپلنت را به عنوان یک درمان تایید کرد و پس از آن استفاده از این مواد در جهان گسترش یافت. ایمپلنتهایی که در دنداپزشکی استفاده میشوند، در واقع دندانهای نسل سوم هستند که با از دست رفتن دندانهای دائمی، توسط دندانپزشک در استخوان فک کار گذاشته میشوند.
در حال حاضر، در درمان شکستگی استخوان در مواردی که استخوانها دچار ضایعات شدید شده باشند یا بخشی از آنها از بین رفته باشد، از پلاتین استفاده میشود که در این روش به دلیل وجود یک جسم خارجی در بدن، فرد با عوارضی نیز مواجه خواهد شد؛ اما با استفاده از روش مهندسی بافت و تولید بیوایمپلنتهای استخوانی از آنجا که ماده اولیه مورد استفاده در این روش کاملا طبیعی است و از استخوانهای حیوانی، انسانی و گاه مرجانهای دریایی گرفته میشود، ترمیم ضایعات استخوانی به شکلی کاملا طبیعی اتفاق میافتد و بخوبی میتوان با استفاده از این موادطبیعی امکان ترمیم استخوان را فراهم کرد ضمن آن که این روش هیچ گونه عارضهای نیز برای فرد ندارد. این روش برای اولین بار به عنوان یک صنعت <های تک» و برپایه بیوتکنولوژی به بهره برداری رسیده است. به کمک این فناوری و با تولید بیوایمپلنتهای استخوانی از این پس درمان شکستگیها با روشی بهتر و اصولیتر امکانپذیر خواهد شد. در واقع تمامی بیمارانی که به نحوی دچار شکستگی استخوان میشوند، میتوانند برای درمان سریع و موثر از این روش استفاده کنند. با راهاندازی خط تولید بیوایمپلنتهای استخوانی و تولید محصولات مبتنی بر روش مهندسی بافت، مراکز درمانی و به تبع آن مردم تا پایان سال از مزایای آن در داخل کشور بهرهمند خواهند شد.
پلاتین به تاریخ پیوست
تولید ایمپلنتهای استخوانی در جهان فناوری جدیدی است و با برداشت مواد مربوط از استخوان حیوانات یا انسانها و به واسطه مهندسی که روی آنها انجام میشود، محصولات با اسیدهای معدنی و دیگر حلالها فعل و انفعالات لازم را انجام میدهد و ایمپلنتهایی با مبنای بیولوژیک تولید میشود.
بیوایمپلنتهای استخوانی تولید شده در کشور میتواند زمان التیام و بهبود را در برخی شکستگیها به میزان بیش از 60 درصد سرعت ببخشد همچنین براساس بررسیهای به عمل آمده این مواد به ترمیم 100 درصدی ضایعات استخوانی کمک میکنند. البته نکته حائز اهمیت آن است که در استفاده از این مواد برای ترمیم ضایعات استخوانی، نوع ضایعه، سن و شرایط بیمار را نیز باید درنظر گرفت به طوری که نتایج استفاده از این روش در افراد با سنین بالا در مقایسه با یک بیمار جوان یا میانسال یکسان نخواهد بود.
دستیابی به این فناوری در حالی صورت گرفته که دانش مهندسی بافت در کشور ما وجود نداشت و کارشناسان و متخصصان ایرانی با تلاش فراوان این دانش را به کشور وارد کردند و ایران در حال حاضر به تنها تولیدکننده بافتهای زنده در خاورمیانه تبدیل شده است.
در حال حاضر فناوری تولید بیوایمپلنتهای استخوانی در کشور کاملا بومی شده است. شرکت تولید کننده این بیوایمپلنتها با عنوان <همانند سازبافت» از شرکتهای وابسته به سازمان گسترش نوسازی صنایع ایران است و قرار است تولیدات این شرکت در فازهای بعدی به تهیه گرافتهای پوستی برای ترمیم سوختگیها و زخمهای مزمن، تولید دریچه قلب و پوشش ترمیم برخی بیماریهای قلبی بینجامد.
به اعتقاد مسوولان، ارزش تولید بیوایمپلنتهای استخوانی معادل طلا و حتی بیشتر است. ضمن آن که سالانه 270 کیلوگرم محصول به وسیله این کارخانه تولید میشود؛ درحالی که میزان استخراج طلای معدن موته اصفهان در سال گذشته تنها 220 کیلوگرم بوده است.
ترمیم ضایعات استخوانی بدن
مهندسی بافت در اندامهای مختلف بدن امروزه از اهمیت زیادی برخوردار شده است و آمریکا با 53درصد تولید جهانی بیوایمپلنتهای استخوانی در رده نخست جهان قرار دارد. کشورهای اروپایی با 24 درصد تولید و ژاپن با 13 درصد به ترتیب در ردههای بعدی تولید بیوایمپلنتهای استخوانی در جهان قرار دارند و بقیه کشورهای جهان تنها 10 درصد تولید آن را در اختیار دارند. ایران به عنوان نخستین کشور در منطقه خاورمیانه و نهمین کشور در جهان، پس از 15 سال تلاش محققان به فناوری تولید بیوایمپلنتهای استخوانی و سرعت بخشیدن به بهبود جراحیهای ارتوپدی مجهز شد. به این ترتیب با افتتاح این طرح ایران جزو معدود کشورهای جهان است که به دانش فنی تولید و عرضه فرآوردههای بیوایمپلنتهای استخوانی دست یافته و استقبال کشورهای اسلامی و جامعه پزشکی ایران از آن نوید بخش خوبی برای آینده است.
دستیابی به این دانش به آن دلیل اهمیت مییابد که بدانیم مشابه محصول بیوایمپلنت ایران در خاورمیانه وجود ندارد و بسیاری از کشورهای اروپایی نیز به دلیل ریسک بالای این محصول به دنبال آن نیستند. ضمن آن که تولید این محصول در کشور ما با در نظر گرفتن مسائل شرعی، مسائل مربوط به استفاده از این محصول را برای مسلمانان حل کرده است.
تولید گرافتهای استخوانی برای پرشدن استخوانهای خردشده، تولید برخی استخوانهای مخصوص آسیبهای دندانی و کیستهای استخوانی در فاز اول تولیدات این کارخانه قرار دارد. فاز اول این طرح با هزینهای بالغ بر 84 میلیارد ریال مورد بهرهبرداری قرار گرفت و فازهای بعدی آن سال آینده و با هزینه نهایی حدود 120 میلیارد ریال در خط تولید قرار خواهد گرفت.
هنر محققان کشور این است که قطعات استخوانی دیگری را به نحوی تغییر بافت میدهند که بدن آنها را به عنوان عضوی از خود میپذیرد و هر روز هم قویتر میشود، به نحوی که در رادیوگرافیها دیگر جای شکستگی بدن قابل تشخیص نمیشود. نیاز سالانه کشور به تولید بیوایمپلنتهای استخوانی 3100 کیلوگرم است که هم اکنون 10 درصد این نیاز تولید و در جراحیهای ارتوپدی، مغز و اعصاب و دندانپزشکی استفاده میشود. ضمن آنکه قیمت وارداتی هر گرم این محصول 160 دلار است در حالی که اکنون این محصول به قیمت بسیار کمتری عرضه میشود و بعلاوه با استقبال خوبی از سوی پزشکان به علت کیفیت محصول روبهرو بودهایم.
فناوری تولید محصولات بیوایمپلنت به دست متخصصان داخلی طراحی و ساخته شده است و علاوه بر تامین نیازهای داخلی حضور در بازارهای خارجی را نیز در برنامه خود دارد. با راهاندازی خط تولید بیوایمپلنتهای استخوانی و تولید محصولات مبتنی بر روش مهندسی بافت، مراکز درمانی و به تبع آن مردم تا پایان سال از مزایای آن در داخل کشور بهرهمند خواهند شد.
بهاره صفوی