دکتر امیرحسین فقیهی، فوقتخصص گوارش و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران در گفتگو با «جامجم»، دراینباره میافزاید: از آنجا که حفره سینوسها در سر (استخوان جمجمه، صورت) قرار دارند، گاهی اوقات میکروبهایی که در این مناطق رشد میکنند، خود ایجاد سینوزیت میکنند که ترشحات به وجود آمده از پشت حلق خارج میشوند.
به همین دلیل از سینوسها به عنوان جایگاهی برای رشد میکروبها و ایجاد بوی بد دهان میتوان یاد کرد.
از سوی دیگر، به گفته این فوقتخصص، دستگاه تنفس با بوی بد دهان، رابطهای قوی و مستقیم دارد که قسمتی از آن مربوط به دستگاه تنفس فوقانی است که شامل سینوسها و بینی میشوند که عفونتهای سینوسی، بینی، التهابات مزمن بینی و آتروفی مخاط بینی باعث رشد زیاد میکروبها و به وجود آمدن بوی بد دهان میشود.
به گفته دکتر فقیهی، یافتهها نشان میدهند که ریهها و راههای هوایی بزرگ همانند برونشها نیز در بروز بوی دهان موثرند.
وی میافزاید: وقتی عفونتهای مزمن باعث آسیب به بافت ریه میشود، موجب وضعیت برونشکتازی و به دنبال آن سرفههای دائمی، رفع خلط و نهایتا بوی بد دهان میشود.
این عضو هیات علمی دانشگاه خاطرنشان میکند: وقتی بیمار با وضعیت بوی بد دهان به پزشک مراجعه میکند، بهترین راه معاینه نواحی فوقانی دستگاه تنفس وی (یعنی سینوسها، مخاط حلق، دهان و دندانها) است که در صورت سالم بودن این موارد، بوی دهان به ناراحتیهای گوارشی، تعمیم داده میشود.
نوزاد به محض به دنیا آمدن از شیر مادر تغذیه میکند و آرامآرام با مکیدن خود یکسری از میکروبها را وارد حلق و دستگاه گوارش خود میکند که برخی از این میکروبها مفید و برخی دیگر مضر هستند. دکتر فقیهی با اشاره به این مطلب، میافزاید: ولی آنچه که در بروز و ایجاد بوی بد دهان موثر است به نحوه تغذیه کودک و استفاده بیش از حد از شیرینی و شکلات برمیگردد که باعث رشد بیش از حد میکروبهای مضر در محیط دهان میشود که با جایگزین کردن سبزیجات و میوهها میتوان تا حد زیادی از بروز این عارضه جلوگیری به عمل آورد.
بوی دهان در بیماریهای سیستمیک
تحقیقات نشان میدهد که بوی بد دهان از طریق رشد روزافزون میکروبها در دستگاه گوارش نیز به وجود میآید، ولی گاهی این بو ناشی از عدم استحکام دریچه معده به مری رخ میدهد که ایجاد بیماری ریفلاکس (برگشت اسیدمعده به مری) میکند که میتواند در این دسته از بیماران، بوی بد دهان را سبب شود. بنابراین توصیهای که از سوی انجمن گوارش آمریکا در این خصوص میشود، مسواک کردن دندانها و زبان و استفاده از نخ دندان است که بوی ناشی از رشد میکروبها را کاهش میدهد.
به گفته این فوقتخصص گوارش، برخی از بیماریهای سیستمیک نیز میتوانند بوی خاصی برای دهان ایجاد کنند، مثلا بیماران نارسایی کلیه که ممکن است از مخاط دهانشان نیز ترشح شود و افرادی که دچار ناراحتیهای کبدی (هپاتیتهای مزمن) نیز هستند، از بوی دهان و تنفس آنها، میتوان بیماریشان را تشخیص داد و همچنین افراد دیابتیک که از این مشکل رنج میبرند.
رهایی از بوی دهان
گفتنی است، گرسنگی نیز به علل ایجاد تغییر در متابولیسم بدن و سوختن مواد قندی، فرد را دچار بوی بد دهان میکند؛ ولی آنچه که در این خصوص حائز اهمیت است، رعایت بهداشت دهان و دندان است، حتی میتوان با رعایت اصول بهداشتی از بوی بد دهان به هنگام صبح نیز خودداری کرد.
دکتر فقیهی با اشاره به این که بوی بد دهان میتواند علامتی باشد برای رسیدن به علتی که باعث به وجود آمدن آن شده است، مصرف دخانیات را از علل اصلی بوی بد دهان ذکر میکند و در ادامه میگوید: با رعایت بهداشت و مصرف محدود مواد غذایی همچون سوسیس، کالباس و برخی نوشیدنیها همانند چای و قهوه زیاد که میتوانند ایجاد ریفلاکس کنند و مسواک زدن دندانها، میتوان تا حد زیادی از ایجاد بوی بد دهان جلوگیری کرد.
در وبلاگ «بوی بد دهان و نفس یا هالیتوزیس» پزشکی تجربیات شخصی خود را در این مورد گذاشته است.