روح به طورفطری عاشق (( موسیقی آسمانی )) است . روایت دارد هنگامی که خدا جسم آدم راخلق کرد . مدت ها ازداشتن روح ملکوتی محروم ماند ، زیرا روح کراهت داشت وارد آن شود . این بود که گروهی ازملائک مقرب داخل جسم آدم قرارگرفتند ، مشغول نواختن موسیقی شدند . روح باشنیدن آن به هیجان آمد ، مجذوب شد و به جسم درآمد .
موسیقی نیز مثل هر مخلوق دیگر ، دارای ویژگی ها و اثرات خاص خود است که بسیاری ازآن هنوز ناشناخته مانده است . هرموجود صاحب روح نسبت به موسیقی حساس است . موسیقی برهرچی حتی گیاه و جامد نیز اثرات جالب توجه دارد ، مثلا برخی نغمات اثرات درمانی دارند ، برخی به تمرکز ذهن کمک می کنند ، بعضی دیگر مانند مارش های نظامی ، قدرت ویژ ه ای دارند که می توانند روحیه ی سلحشوری را تقویت کنند و غیره .
اثر اصلی موسیقی ، تحت تاثیر قرار دادن روح ازطریق مرکز عواطف و احساسات است . ازاین رو عبادات موزونی که بانغمات مناسب همراه باشد ، روح ملکوت رابه هیجان می آورد و سبب تسهیل برقراری ارتباط باخدا می شود . ممکن است در اثر شدت هیجانات ، شخص به حال جذبه برسد ازخود بی خود شود و حتی سیر و الهاماتی برایش پیش آید .
در (( ذرات )) موسیقی ، برای کسانی که بتوانند آنهاراببیند و یا حس کنند ، انرژی خاصی نهفته است که گاه به خود شکل می گیرند و صحنه هایی راکه آهنگساز هنگام ساختن آن آهنگ درفکر و نیت خود داشته دوباره متجلی می سازند . اگر فکر و نیت آهنگساز معنوی باشد صحنه ها ملکوتی و اگر مادی و شهوانی باشند ، صحنه ها مادی یا شهوانی خواهندشد.
بنابراین اثرات ناشی ازموسیقی به طور اخص تابعی است ازآهنگساز ، اما به عوامل دیگری ازقبیل نوازنده ، شنونده ، محیط ، آلت موسیقی و آهنگ نیز بستگی دارد.

هنرمند ( آهنگساز و به میزان کمتری نوازنده آهنگ )
مهمترین عامل دراثرگذاری موسیقی مربوط به کیفیت و حال معنوی هنرمند است که ناشی از نیت اوست ، و آن ، ورای توانایی های فنی و جنبه های زیبایی شناسی اثر به آهنگ روح می بخشد و ارزش و اهمیت آن را تعیین می کند . بدین ترتیب آهنگی که بانیت به هیجان آوردن احساسات شهوانی ساخته شود بر روح ملکوتی بی اثر است وحتی می تواند برایش کسالت آور باشد ، زیرا انرژی حاصل ازآن نهاد رابیدار و تقویت می کند ونیز همین نیت هنرمند است که صرف نظر ازفرم موسیقایی ،موسیقی روحانی رااز موسیقی غیر روحانی متمایز می کند . به این اعتبار ، ممکن است یک آهنگ مذهبی هیچ گونه اثر روحانی در بر نداشته باشد و برعکس از بعضی آهنگ ها به اصلاح عامیانه اثرات معنوی ساطع شود . داشتن نیت مثبت در زمان ساختن آهنگ و نیز هنگام اجرای آن ، نوعی تماس و یا ارتباط را با مبدا برقرار می کند . ازاین جهت ، هنرمندی که موفق شود درخود فرو رود وتوجه خود را به مبدا معطوف کند ، می تواند ازعالم معنا الهام بگیرد و موسیقی اش رابه بعد واقعی آن ارتقا دهد . هر چه نیت خالص تر و معنوی تر باشد ، انرژی مثبت ناشی از آن مفیدتر و موثرتر خواهد شد . نسبت هنرمند به موسیقی اش مانند نسبت گل به عطر است . موسیقی روحش را ازهنرمند می گیرد همان طور که عطر رایحه اش رااز گل .

شنونده
اثر موسیقی به زمینه فرهنگی و حالت روحی – روانی شنونده نیز بستگی دارد .باید درنظر داشت که زمینه فرهنگی شنونده چگونه است ، گوش باچه نوع موسیقی ای آشناست ، احساساتش چگونه است ، درزمان شنیدن چه حالی دارد و غیره... این عوامل باعث می شود که عکس العمل افراد در برابر آهنگی واحدمتفاوت شود. مثلا آن نغمه دربعضی ، میل به رقصیدن ایجاد می کند ؛ بعضی را به یاد خاطرات خوش گذشته برخی رابه یاد ازدست دادن عزیزانش می اندازد وغمگینشان می کند . حتی دربرخی چنان احساس شادی و گاهی دلتنگی معنوی ایجادمی کند که اشک از چشمانشان جاری می کند یابعضی رابه حال جذبه می اندازد و غیره .
ازمیان آهنگساز ، نوازنده وشنونده . این آهنگساز است که کیفیت موسیقی راتعیین می کند ، امانوازنده و شنونده نیز می تواند این کیفیت اثر بگذارند و ماهیت انرژی موسیقی رابه دست خود دگرگون کند . ازاینجاست که مستمعین بانیت معنوی می تواند اثرات انرژی منفی آهنگهای شهوانی رابرخودخنثی کنند و برعکس . درمقابل ، اگر خالق اثر (آهنگساز) دارای مرتبه ی عالی معنوی باشد نمی توان انرژی مثبت موسیقی او و صحنه های برخواسته ازآن رابه آسانی تغییرداد .

محیط یاحال و هوا
حال و هوا بستگی داردبه مکان ، زمینه اجتماعی _ فرهنگی ، زمان ( هرزمان از شبانه روز برای آهنگی مناسب است ) شرایط اجرا ، هریک ازاین عوامل برهنرمند و شنونده ، اثر خاص می گذارد .

وسایل ایجاد نغمات
صدای انسان ، آلات موسیقی ، آوازها و اصوات حیوانات و پرندگان ، صدای طبیعت ( وزش باد ، جریان چشمه سارها ) و غیره . زیباترین نغمات برای کسی که قادر به شنیدن یا دیدن آنهاست ، زمزمه های طبیعت و نغمه های عالم بالاست .

آهنگ
اصوات ، فواصل ، ضرب ها . نحوه تلفیق این عوامل است که باعث می شود موسیقی کم یابیش بر مراکز عاطفی انسان اثربگذارد ، روح رابه هیجان درآورد و احساسات ( اندوه ، شادی ، شهامت ، جذبه و .... ) رابرانگیزد یااثرات عرفانی داشته باشد . مثلا طول موج برخی نغمات یا فواصل خاص ، باطول موج نغمات عالم معنا هماهنگ است و جاذبه شدیدتری در روح ملکوتی ایجاد می کند . http://musicpersian72.mihanblog.com/post/11